Trong lịch sử hình thành và phát triển của lịch sử loài người, chắc hẳn sẽ có ít nhất 1 lần bạn nghe đến “cuộc cách mạng đá mới”. Đây là cuộc cách mạng như thế nào và vì sao gọi là cuộc cách mạng đá mới?
Xem thêm:
- Cách mạng Hà Lan nổ ra vào thời gian nào? Ý nghĩa cách mạng Hà Lan?
- Cách mạng công nghiệp Anh bắt đầu từ ngành nào?
“Cuộc cách mạng đá mới” là gì?
Cuộc cách mạng đá mới còn được sử sách gọi là “Cách mạng nông nghiệp lần thứ nhất”. Đây là cuộc cách mạng thay đổi hoàn toàn nền văn hóa của con người, chuyển từ thời kỳ đồ đá sang thời kỳ canh tác nông nghiệp và định cư. Thời điểm này, loài người bắt đầu định cư theo cộng đồng. Từ đây, chúng ta có cơ hội quan sát và tìm hiểu về sự phát triển của các loài thực vật trên Trái Đất. Từ đó, con người có thể biến thực vật thành cây trồng để cung cấp thực phẩm cho con người.
Cuộc cách mạng đá mới không chỉ đánh dấu sự ra đời của kỹ thuật nuôi trồng mà còn mở ra một nền văn minh mới của loài người. Loài người chuyển từ sống theo tộc săn bắt – hái lượm thành định cư theo làng, xã. Nhờ vậy, môi trường của xã hội loài người được thay đổi nhờ vào việc canh tác, nuôi trồng,… nên sản lượng sản xuất từ “đủ ăn” nay đã trở nên “dư thừa”. Ngoài ra, thời kỳ này cũng bắt đầu xuất hiện các kỹ thuật canh tác cây trồng, chăn nuôi gia súc, làm đồ gốm và xây dựng nhà ở theo hình chữ nhật. Nghệ thuật và kiến trúc cũng được bắt đầu từ thời kỳ này. Dân số của loài người ngày nay cũng dần tăng lên.
“Cuộc cách mạng đá mới” còn được xem là cuộc cách mạng nông nghiệp đầu tiên trong lịch sử. Theo các bằng chứng khảo cổ, cuộc cách mạng này diễn ra vào khoảng 11.700 năm trước. Mặc dụ cuộc cách mạng này đã mở ra sự phát triển trong nông nghiệp, nhưng đồng thời cũng làm giảm sự đa dạng thực phẩm của con người, dẫn đến suy giảm chất dinh dưỡng.
Các cuộc cách mạng sau cuộc cách mạng đá mới
Sau cuộc cách mạng đá mới chính là cuộc khám phá tiếp theo của con người, mà sử sách gọi đó là “cuộc cách mạng sản phẩm thứ cấp. Đây là thời kỳ con người nhận ra có thể khai thác các sản phẩm từ động vật đã được thuần chủng hoặc không thuần chủng và động vật chăn nuôi. Trong đó:
- Con người khai thác da từ động vật chưa được thuần hóa.
- Con người có thể tạo ra phân bón cho cây trồng từ phân của động vật đã được thuần hóa.
- Con người có thể khai thác lên từ các động vật: cừu, lạc đà không bướu, alpaca và dê Angora.
- Con người có thể lấy sữa từ các loài động vật như: dê, gia súc, bò Tây Tạng, cừu, ngựa và lạc đà.
- Tận dụng sức khỏe của các loài động vật: bò, lừa hoang Trung Á, lừa, ngựa, lạc đà và chó.
- Ngoài ra, còn có một số động vật có thể giúp con người chăn nuôi gia súc.
Giải đáp vì sao gọi là cuộc cách mạng đá mới?
Gọi là “cuộc cách mạng đá mới” vì đây chính là bước ngoặt đánh dấu sự ra đời và phát triển trong việc sản xuất công cụ lao động, hình thành đời sống văn hóa bậc cao hơn các thời kỳ trước. Cụ thể sự phát triển ở các mặt chính là:
Phát triển công cụ lao động
Để phù hợp với những công việc khác nhau, con người đã có thể đẽo nhiều loại công cụ khác nhau từ đá, như: dao, rìu, đục,… .Các công cụ sản xuất thời kỳ này luôn được mài nhẵn ở phần rìa lưỡi và toàn thân.
Thời kỳ này, con người đã biết đánh cá bằng lưới, lấy đất nung để làm các dụng cụ nấu ăn hoặc đồ gốm như: nồi, niêu, bát, chén,…
Sự bức phá trong quá trình con người sản xuất
Nếu các thời kỳ trước, con người chỉ biết săn bắt thú và hài lượm để ăn thì thời kỳ này, con người đã chuyển qua trồng trọt, chăn nuôi.
- Có thể thấy cũng nhờ kinh nghiệm từ việc hái lượm mà con người tìm hiểu được cách trồng trọt và thu hoạch các loài cây, thực vật. Loài cây được canh tác nhiều nhất là: lúc, bầu bí, khoai,…
- Thông qua việc săn bắt, con người đã biết cách nuôi và chăm sóc các đàn gia súc: lợn, bò, cừu,…
Thay vì hái lượm những gì có sẵn trong thiên nhiên, con người giờ đây đã biết cách khai thác các nguồn thực phẩm trong tự nhiên để biến thành thực phẩm cho mình.
Phát triển về văn hóa
- Có thể nói kể từ sau “cuộc cách mạng đá mới” đã bắt đầu hình thành nên “văn hóa”. Trong các di sản tìm được, người ta tìm thấy những chiếc khuy và kim làm bằng xương.
- Ngoài ra, còn có các món đồ trang sức như: vòng cổ vỏ ốc, vòng cổ chân, hoa tai được làm bằng đá màu,…
- Hơn nữa, còn có các công cụ âm nhạc sáo, đàn đá và trống bịt da,…
Lý do sử sách gọi đây là cuộc cách mạng đá mới?
“Cách mạng” là danh từ chỉ sự thay đổi toàn bộ các mặt xã hội nói chung. Chính vì sự thay đổi về các mặt như: công cụ lao động, lĩnh vực sản xuất, văn hóa,…. trong thời kỳ này, nên các khảo cổ đã gọi đây là “cuộc cách mạng”. Từ đó, loài người có cuộc sống phát triển và ổn định hơn về cả vật chất và tinh thần.
Kết luận
Hy vọng với bài viết trên, bạn có thể hiểu được vì sao gọi là cuộc cách mạng đá mới. Đây là cuộc cách mạng đặt nền móng cho nền nông nghiệp lúa nước sau này. Và sau đó liên tiếp các công cách mạng công nghiệp lần thứ 1,2,3,4. Để tìm hiểu thêm về các cuộc cách mạng khác trong lịch sử, hãy theo dõi các bài viết tiếp theo của chúng tôi nhé.
