Nếu bạn đã từng tìm hiểu qua lịch sử thế giới chắc hẳn sẽ thấy Đế Quốc Anh luôn được gọi gắn liền với “chủ nghĩa đế quốc thực dân”. Chủ nghĩa thực dân và chủ nghĩa đế quốc có khác nhau hay không và vì sao đế quốc anh được gọi là chủ nghĩa đế quốc thực dân? Bài viết này sẽ đưa bạn trở về dòng lịch sử đế giải đáp thắc mắc nhé.
Xem thêm:
- Vì sao quân mông cổ mạnh mà vẫn bị quân ta đánh bại
- [Lý giải] Vì sao lý thái tổ chọn vùng đất đại la làm kinh đô
- Vì sao khu vực Đông Nam Á có vị trí địa lý rất quan trọng
- Vì sao Đồng Bằng Bắc Bộ trở thành vựa lúa lớn thứ hai của cả nước?
Tìm hiểu về Đế Quốc Anh
Đế Quốc Anh là tên gọi để chỉ lãnh thổ Anh Quốc và các vùng thuộc sự thống trị của Anh Quốc, bao gồm: vùng tự trị, thuộc địa, bảo hộ và vùng ủy thác. Tính đến năm 1913, Đế Quốc Anh đã cai trị khoản 412,2 triệu người, chiếm 23% dân số thế giới và vùng lãnh thổ mà Anh chiếm bao phủ diện tích hơn 35.000.000 km², diện tích này đã chiếm gần một phần tư thế giới, tính vào năm 1920. Vào thời điểm đó, đế quốc Anh còn là đế quốc có lãnh thổ lớn nhất trong lịch sử thế giới, nên những di sản về văn hóa, ngôn ngữ, luật pháp của Đế quốc Anh được truyền bá rộng rãi trên thế giới và còn lưu trữ đến ngày nay.
Vào thời điểm Anh Quốc đạt tới đỉnh cao của quyền lực, Đế quốc Anh đã được lịch sử thế giới với câu nói bất hủ “Đế quốc mặt trời không bao giờ lặn” để thể hiện sự rộng lớn của lãnh thổ nước Anh và lúc nào mặt trời cũng tỏa sáng trên một phần của Anh Quốc. Vào thời kỳ hoàng kim, Anh Quốc chính là đế quốc có diện tích lãnh thổ lớn nhất thế giới và có quyền lực đứng đầu toàn cần trong suốt cả một thế kỷ. Và sau này, đây cũng là đất nước có tầm ảnh hưởng trong của chiến tranh thế giới thứ nhất và chiến tranh thế giới thứ hai.
Với sự bành trướng lãnh thổ và quyền lực của Anh Quốc tại thời điểm đó, Lênin đã gọi Anh quốc là “chủ nghĩa đế quốc thực dân.” Muốn biết vì sao đế quốc anh được gọi là chủ nghĩa đế quốc thực dân, hãy theo dõi tiếp phần tiếp theo nhé.
Phân biệt chủ nghĩa đế quốc và chủ nghĩa thực dân
Trước khi tìm hiểu vì sao đế quốc anh được gọi là chủ nghĩa đế quốc thực dân, chúng ta cần hiểu rõ và phân biệt được “chủ nghĩa đế quốc” và “chủ nghĩa thực dân”.
Có nhiều người nhầm lẫn và dùng chủ nghĩa thực dân và chủ nghĩa đế quốc như nhau. Thực chất chủ nghĩa thực dân và chủ nghĩa đế quốc có ý nghĩa hoàn toàn khác nhau. Chủ nghĩa thực dân là khi một quốc gia thống trị vật chất của một quốc gia khác. Trong khi chủ nghĩa đế quốc là thống trị về hành động. Từ đó có thể thấy, chủ nghĩa thực dân chính là công cụ của của nghĩa đế quốc.
Điểm giống nhau
Điểm giống nhau của 2 chủ nghĩa này là đều chỉ sự đàn áp của một quốc gia này bởi một quốc gia khác. Thông qua cả 2 chủ nghĩa này, quốc gia thống trị sẽ lợi dụng kinh tế để bổ trợ cho quân sự tạo nên sự hùng mạnh trong khu vực.
Điểm khác biệt giữa hai chủ nghĩa
Tuy nhiên, điểm khác biệt ở chỗ chủ nghĩa thực dân chỉ thống trị và thiết lập các khu định cư vật chất ở một quốc gia, trong khi chủ nghĩa đế quốc can thiệp cả vào chính trị, tiền tệ của một đất nước. Sự can thiệp này có thể là trực tiếp hoặc gián tiếp và có thể không cần sự hiện diện của vật chất.
Chủ nghĩa thực dân chỉ muốn khai thác về mặt kinh tế, tài nguyên và con người của một quốc gia. Trong khi mục đích của chủ nghĩa đế quốc là bành trường quốc gia bằng sự thống trị kinh tế, chính trị, quân sự trên toàn bộ khu vực hoặc lục địa.
Để dễ hiểu hơn về chủ nghĩa thực dân và chủ nghĩa đế quốc, chúng ta có thể nhìn vào ví dụ sau:
Những quốc gia bị ảnh hưởng bởi chủ nghĩa thực dân phải kể đến: Mỹ, Úc, New Zealand, Algeria và Brazil. Họ bị kiểm soát và thống trị bởi những người định cư đến từ Châu Âu.
Ví dụ cho chủ nghĩa đế quốc chính là sự thống trị của các cường quốc Châu Âu với các quốc gia Châu Phi (năm 1800s). Và sự thống trị của Hoa Kỳ lên Philipin và Puerto Rico.
Giải đáp vì sao đế quốc anh được gọi là chủ nghĩa đế quốc thực dân
Đế quốc Anh liên tục đẩy mạnh các cuộc chiến tranh xâm lược để mở rộng lãnh thổ ở cả Châu Âu và Châu Phi. Tính đến năm 1914, Anh đã chiếm hơn ¼ diện tích lục địa và sổ hữu hơn ¼ dân số trên thế giới. Vì thế, lịch sử gọi Đế Quốc Anh đất nước ”Mặt trời không bao giờ lặn”.
Đế quốc Anh bóc lột tàn nhẫn các quốc gia trong hệ thống thuộc địa của mình để duy trì và phát triển mạnh mẽ về quân sự. Chính vì vậy, Lênin đã gọi Đế quốc Anh là “chủ nghĩa đế quốc thực dân”.
Kết luận
Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn đã giải đáp được thắc mắc vì sao đế quốc anh được gọi là chủ nghĩa đế quốc thực dân. Có thể thấy Đế Quốc Anh là một trong những cường quốc có tầm ảnh hưởng nhất đến với lịch sử thế giới. Thông tin trên cũng phần nào giúp ta hiểu về lịch sử nước Anh và thế giới.