Chắc hẳn không chỉ Việt Nam mà lịch sử thế giới cũng có những cột mốc thời gian đáng chú ý. Trong đó nổi bật nhất phải nói đến Năm Châu Phi – 1960. Vậy vì sao 1960 được gọi là năm châu phi. Sự kiện gì đã để lại dấu mốc lịch sử này?
Xem thêm:
Khái niệm năm châu Phi là gì?
Năm Châu Phi là năm đánh dấu sự thành công trong phong trào giải phóng dân tộc của 17 nước ở Châu Phi. Cuối thế kỷ XIX, các quốc gia tại Châu Phi đều bị đô hộ, đa số đều trở thành thuộc địa của thực dân Pháp và Đế Quốc Anh. Trong đó:
- Thực dân Pháp làm chủ các khu vực: Guinea, Tunisia, Morocco, Niger, Trung Phi, Congo, Gabon, Algeria, Senegal, Mauritania, Mali và Madagascar.
- Đế quốc Anh cai trị các vùng: Nam Phi, Bờ biển Vàng, Botswana, Zambia, Zimbabwe, Sudan, Nigeria, Somalia, Kenya.
- Các vùng còn lại thì bị các nước Tây Ban Nha, Đức, Bồ Đào Nha, Ý và Bỉ tranh nhau xâu xé.
Các nước phương tây ra sức bóc lột mọi mặt của Châu Phi về: kinh tế, chính trị, xã hội. Tương tự như các nước thuộc địa khác, các phong trào giải phóng dân tộc đều bị chúng đàn áp.
Tuy nhiên tình thế đã thay đổi kể từ khi chiến tranh thế giới thứ 2 kết thúc. Với sự thành công của phong trào giải phóng dân tộc tại Nga, phong trào giải phóng ở các nước thuộc địa trên thế giới cũng diễn ra mạnh mẽ hơn, trong đó có các phong trào tại Châu Phi. Nhờ đó, lần lượt các nước Châu Phi đều giành được độc lập. Nước đầu tiên giành được độc lập ở Châu Phi chính là Libya (1951).
Sau khi Việt Nam làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ vào năm 1954, các phong trào giải phóng dân tộc ở Châu Phi càng thêm mạnh mẽ hơn. Vào năm 1956, có thêm 3 quốc gia tại Châu Phi được độc lập: Morocco, Tunisia, Sudan (năm 1956). Đến năm 1960, Liên Hợp Quốc tuyên bố chấm dứt hoàn toàn chủ nghĩa thực dân và trả lại sự độc lập cho các nước thuộc địa.
Trả lời vì sao 1960 được gọi là năm châu Phi?
Lý do vì sao 1960 được gọi là năm châu Phi là vì năm 1960 chính là năm 17 quốc gia ở Châu Phi giành được độc lập:
Tháng 1/1960
Mở đầu năm 1960 là thắng lợi của nhân dân Cameroon trong cuộc khởi nghĩa lật đổ chính quyền Pháp. Từ đó thành lập nên chính quyền cách mạng riêng.
Tháng 4/1960
Nếu tiếp sự thành công của Cameroon, nhân dân Togo đã lật đổ được chính quyền Pháp. Từ 27/4/1960, Togo chính thức giành lại được độc lập tự do.
Tháng 6/1960
Chỉ sau 2 tháng, vào 20/6/1960, hai quốc gia Senegal và Sudan – trước là thuộc địa của Pháp và chính thức được độc lập. Cũng trong tháng 6, Châu Phi tiếp tục đón sự thành công trong phong trào khởi nghĩa giải phóng dân tộc của người dân Madagascar (26/6/1960).
Cuối tháng 6/1960 (30/6/1960), thuộc địa của Bỉ – Congo chính thức tuyên bố độc lập. Từ đây, nước Cộng Hòa Dân Chủ Congo được thành lập.
Tháng 7/1960
Tháng 7 đã đánh dấu sự thành công trong phong trào giải phóng dân tộc của 2 nước là Somalia – thuộc địa của Italy và Somalia – thuộc địa của Đế Quốc Anh.
Tháng 8/1960
Có thể nói tháng 8 là khoảng thời gian đón chào sự độc lập của nhiều nước Châu Phi nhất. Chỉ trong tháng 8 đã có 8 nước Châu Phi chính thức giành được độc lập:
- Dahomey chính thức giành được độc lập vào ngày 1/8/1960. Sau khi giành được độc lập, Dahomey đã đổi tên thành Benin.
- Ngày 3/8/1960, nước Niger chính thức trở thành một nước độc lập. Từ năm 1900, Niger đã trở thành thuộc địa của Pháp. Đến năm 1958, Niger đã giành được quyền tự trị.
- Năm 1904, Thượng Volta trở thành thuộc địa của Pháp. Đến năm 1958, Thượng Volta giành được quyền tự trị và thuộc Cộng Đồng Pháp. Đến 5/8/1960, Thượng Volta chính thức trở thành một nước độc lập và sau đổi tên thành Burkina Faso.
- Nối tiếp Thượng Volta là sự tuyên bố độc lập của xứ Bờ Biển Ngà. Xứ này trở thành thuộc địa của Pháp vào năm 1946, năm 1958 nước này đã giành được quyền tự trị và đến 7/8/1960 thì chính thức độc lập.
- Tại vùng Châu Phi xích đạo, Tchad – thuộc địa của Pháp cũng giành được độc lập vào 11/8/1960.
- Cộng hòa Trung Phi – trước đây có tên là Oubangui-Chari giành được quyền tự trị vào năm 1958 và chính thức độc lập vào ngày 13/8/1960.
- 15/8/1960, Congo tuyên bố độc lập hoàn toàn.
- 17/8/1960, Gabon cũng giành được độc lập và đổi tên thành nước Cộng hòa Gabon.
Tháng 10/1960
Kết thúc Năm Châu Phi chính là sự độc lập của nước Nigeria. Đất nước này đã bị thực dân Anh đô hộ và bóc lột từ cuối thế kỷ XIX. Cũng từ đó phong trào giải phóng dân tộc tại Nigeria diễn ra mạnh mẽ hơn. Anh chính thức trả độc lập cho Nigeria vào 1/10/1960.
Kết luận
Hy vọng qua bài viết trên, bạn đã hiểu được lý do vì sao 1960 được gọi là năm châu phi. Có thể thấy không chỉ Việt Nam mà rất nhiều nước nô lệ trên thế giới đã dũng cảm đấu tranh giành được độc lập. Trong đó, chúng ta cũng một phần tự hào vì sự thành công trong cách mạng tại Việt Nam đã tạo nên làn sóng đấu tranh mạnh mẽ hơn ở các nước nô lệ khác.
