Quần xã sinh vật được nhiều người biết đến là tập hợp nhiều quần thể sinh vật khác nhau. Tuy nhiên, trong đó có loài được gọi là loài ưu thế và có ảnh hưởng khá lớn đến với quần xã sinh vật. Trong bài viết hôm nay, chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ về quần xã sinh vật cũng như lý do vì sao loài ưu thế đóng vai trò quan trọng trong quần xã.
Vì sao hệ tuần hoàn của thân mềm và chân khớp được gọi là hệ tuần hoàn hở?
Xem thêm
Tìm hiểu về quần xã sinh vật
Quần xã sinh vật là tập hợp nhiều loài quần thể sinh vật khác nhau cùng sống trong một không gian nhất định. Nhờ các sinh vật gắn bó với nhau như một thể thống nhất với nhau nên cấu trúc của quần xã tương đối ổn định.
Phân biệt sự khác nhau giữa quần xã sinh vật và quần thể sinh vật
Để phân biệt được sự khác nhau giữa quần xã và quần thể, thì chúng ta cần hiểu rõ quần thể sinh vật là gì.
Qua chia sẻ trên, chắc hẳn các bạn đã hiểu được quần xã sinh sinh vật là gì. Riêng về quần thể sinh vật, đây là tập thể các loài sinh vật khác nhau cùng sống chung trong một không gian nhất định tại một thời điểm nhất định. Các loài sinh vật trong quần thể đều có khả năng sinh sản và tạo ra các cá thể mới.
Các giai đoạn hình thành quần thể sinh vật bao gồm:
- Các cá thể chung một loài sẽ di chuyển đến môi trường sống mới.
- Nếu trong đó có các cá thể nào không thích nghi được với điều kiện sống của môi trường mới thì sẽ bị đào thải hoặc có thể di cư đến môi trường mới.
- Các cá thể còn lại sẽ dần thích nghi với môi trường và gắn bó chặt chẽ với nhau thông qua các mối quan hệ sinh thái.
- Từ đó, quần thể sinh vật dần dần được hình thành và phát triển.
Như vậy, chúng ta các thể rút ra các đặc điểm khác nhau giữa quần thể sinh vật và quần xã sinh vật như sau:
Quần thể sinh vật:
- Gồm các cá thể cùng loài.
- Không gian sống của quần thể cũng chính là nơi sinh sống của các cá thể.
- Quá trình hình thành quần thể khá ngắn và tồn tại không ổn định như quần xã.
- Các đặc trưng của quần thể sinh vật là: tỉ lệ nhóm tuổi, tỉ lệ đực cải, sức sinh sản, mật độ, tỉ lệ tử vong, kiểu tăng trưởng, đặc điểm phân bố, khả năng thích nghi với môi trường.
- Quần thể sinh vật cân bằng dựa vào cơ chế: tỷ lệ sinh sản, tỉ lệ tử vong hoặc phát tán.
Trong khi đó, quần xã sinh vật sẽ có những điểm khác biệt sau:
- Gồm nhiều quần thể khác loài.
- Không gian sống của quần xã là sinh cảnh.
- Không chỉ có quần hệ hỗ trợ mà các sinh vật trong quần xã còn có quan hệ đối địch.
- Quần xã hình thành trong thời gian dài và ổn định hơn quần thể.
- Đặc trưng của quần xã là: sự phân tầng thẳng đứng, độ đa dạng, số lượng cá thể, thành phần loài, cấu trúc loài, phân tầng ngang và cấu trúc này biến đổi theo chu kỳ.
- Quần xã sinh vật cân bằng theo cơ chế khống chế sinh học.
Các loài trong quần xã sinh vật có mối quan hệ như thế nào?
Để hiểu rõ lý do lý do vì sao loài ưu thế đóng vai trò quan trọng trong quần xã, chúng ta phải hiểu rõ vai trò của các loài sinh vật trong quần xã sinh vật.
Mối quan hệ sinh thái
Các loài sinh vật trong quá trình kiếm ăn trong quần xã sinh vật sẽ gắn bó chặt chẽ với nhau. Đó có thể là mối quan hệ đối kháng hoặc hỗ trợ nhau. Trong đó:
- Mối quan hệ hỗ trợ sẽ bao gồm: mối quan hệ cộng sinh, mối quan hệ hội sinh và quan hệ hợp tác. Nếu có mối quan hệ hỗ trợ thì các loài đều có lợi hoặc ít nhất là không có hại.
- Mối quan hệ đối kháng sẽ bao gồm: mối quan hệ cạnh tranh, mối quan hệ ký sinh, mối quan hệ ức chế – cảm nhiễm và mối quan hệ sinh vật này ăn sinh vật khác. Trong các mối quan hệ đối kháng, chỉ có một loài được lợi, loài còn lại sẽ bị suy thoái. Thậm chí trong một số trường hợp, cả 2 loài đều bị hại.
Mối quan hệ khống chế sinh học
Khống chế sinh học được hiểu đơn giản là hiện tượng số lượng cá thể của một loài sinh vật nào đó bị khống chế ở một mức nhất định. Các loài sinh vật trong này cũng sẽ có mối quan hệ hỗ trợ và đối kháng nhau nên số lượng cá thể của các loài sẽ không tăng quá cao hoặc quá thấp.
Tìm hiểu loài ưu thế trong quần xã là gì?
Tất nhiêu để hiểu được lý do vì sao loài ưu thế đóng vai trò quan trọng trong quần xã, bạn cần phải hiểu rõ thế là loài ưu thế.
Loài ưu thế là tên gọi chỉ một loài hoặc một nhóm loài có ảnh hưởng lên toàn bộ quần xã. Các loài này sẽ quyết định số lượng, năng suất, kích thước cũng như thông số của các loài khác.
Loài ưu thế luôn tham gia và các quá trình trao đổi chất, tham gia điều chỉnh năng lượng giữa quần xã và môi trường xung quanh . Vì vậy mà loài ưu thế không chỉ ảnh hưởng đến môi trường mà còn ảnh hưởng đến các loài sinh vật khác trong quần xã.
Lý do vì sao loài ưu thế đóng vai trò quan trọng trong quần xã?
Như đã chia sẻ bên trong, chúng ta có thể thấy loài ưu thể có ảnh hưởng khá nhiều đến quần xã sinh vật. Chúng quyết định số lượng, kích thước, năng suất của loài, đồng thời ảnh hưởng đến môi trường sống và các loài sinh vật khác. Và đây cũng là lý do vì sao loài ưu thế đóng vai trò quan trọng trong quần xã.
Kết luận
Hy vọng bài viết trên cũng đã giúp bạn hiểu rõ lý do vì sao loài ưu thế đóng vai trò quan trọng trong quần xã. Để biết thêm những kiến thức sinh học thú vị khác thì hãy theo dõi các bài viết tiếp theo của chúng tôi nhé.